Lọwọlọwọ, arthrosis jẹ ọkan ninu awọn pathologies ti o wọpọ julọ ti eto iṣan-ara ati nigbagbogbo waye ni awọn eniyan ti o wa ni 40 si 60 ọdun. Titi di aipẹ, arun yii ni o kan awọn oṣiṣẹ ifẹhinti, ṣugbọn ni bayi ipo naa n yipada nitori awọn idi ti a mọ daradara - igbesi aye sedentary, ounjẹ alaibamu ati awọn ipalara ṣe alabapin si idagbasoke awọn ilana degenerative ninu awọn isẹpo paapaa ni awọn ọdọ.
Gẹgẹbi awọn asọtẹlẹ, ni awọn ọdun to nbọ nọmba awọn alaisan ti o ni arthrosis ti o bajẹ yoo pọ si nikan; tẹlẹ nọmba lapapọ wọn jẹ nipa 8%. DOA ti isẹpo ejika ati awọn isẹpo miiran jẹ ọkan ninu awọn idi akọkọ ti isonu ti iṣẹ ati ailera.
Awọn idi ati ilana ti idagbasoke
Arthosis ejika jẹ pathology onibaje ti o ni akọkọ ni ipa lori awọn tissu cartilaginous ti o bo awọn oju-ọrun ti awọn egungun. Sibẹsibẹ, eyi ko tumọ si pe idi naa jẹ awọn idamu ninu kerekere funrararẹ: arthrosis jẹ arun ti o pọju ati idagbasoke labẹ ipa ti nọmba awọn ipo ita.
Ibajẹ arthrosis ti isẹpo ejika ni a npe ni omarthrosis ati pe o tun le ni ipa lori isẹpo acromioclavicular (ipapọ ti abẹfẹlẹ ejika ati kola). Awọn idi akọkọ pupọ wa ti o ṣe idasi si iṣẹlẹ ti arun na:
- iṣẹ ṣiṣe ti ara giga ti o ni nkan ṣe pẹlu iwuwo pupọ ati ikẹkọ ere idaraya;
- awọn ipalara, aiṣedeede ati awọn aiṣedeede egungun ti o ti gba - kyphosis, scoliosis, varus tabi valgus idibajẹ ti awọn igun isalẹ, bakanna bi idapọ ti ko tọ ti awọn egungun lẹhin awọn fifọ;
- ailagbara ti agbara isọdọtun ti kerekere nitori iredodo, awọn rudurudu homonu tabi sisan ẹjẹ ti ko to;
- yiya iyara ti awọn eroja intra-articular nitori aini omi ito apapọ.
Apapọ ejika jẹ alagbeka julọ nitori pe o ṣe isẹpo bọọlu ati iho. Eyi ni isẹpo ọfẹ julọ ninu eyiti gbigbe le waye ni ayika ọpọlọpọ awọn aake. Bíótilẹ o daju wipe ni asa a eniyan lo nikan 3 aake ti yiyi, awọn ejika nigbagbogbo koko ọrọ si orisirisi dislocations ati subluxations. Ti o ni idi ti o wọpọ julọ jẹ arthrosis ti ipalara ti isẹpo ejika.
Ẹgbẹ ti o ni ewu ti o pọ si ti idagbasoke arthrosis post-traumatic pẹlu awọn ọkunrin ti o ti kọja opin ọjọ-ori ti ọdun 60. Pupọ julọ awọn alaisan jẹ eniyan ti o ṣiṣẹ ni iṣelọpọ iwuwo (awọn agberu, awọn akọle) ati awọn elere idaraya. Bibajẹ waye nitori loorekoore ati awọn iyipada lojiji ni titẹ laarin awọn egungun laarin apapọ.
Niwọn igba ti ọwọ ọtún jẹ gaba lori ọpọlọpọ eniyan, arthrosis ti isẹpo ejika ọtun ni a ṣe ayẹwo nigbagbogbo.
Awọn nkan wọnyi le fa arthrosis ejika:
- awọn iṣẹ abẹ lori isẹpo;
- asọtẹlẹ jiini;
- mimu pẹlu awọn nkan oloro ni ile tabi ni iṣẹ;
- awọn iyipada homonu ni akoko postmenopausal ninu awọn obinrin;
- hypothermia;
- awọn rudurudu ti iseda neurodystrophic ni cervical tabi apakan lumbar ti ọpa ẹhin (humeral periarthritis, iṣọn iṣan iliopsoas).
Ohun ti o fa lẹsẹkẹsẹ ti awọn iyipada dystrophic ni apapọ jẹ idinku ninu agbara ti kerekere si iwosan ara ẹni. Deede, kerekere àsopọ jẹ dan, rirọ ati ki o lagbara. Lakoko idagbasoke ti arthrosis, o maa n padanu awọn ohun-ini rẹ, di inira ati exfoliates. Bi abajade, awọn eerun igi han lori kerekere, eyiti o "fofo" ninu iho apapọ ati ki o ṣe ipalara fun awọ ara synovial.
Ilọsiwaju ti arun na nyorisi calcification, ossification ati ifarahan awọn cysts ninu awọn ohun elo kerekere, bakannaa ti o nipọn ti capsule apapọ ati awọ inu inu. Nitori tinrin ti kerekere, awọn egungun ti farahan ni adaṣe ati bẹrẹ si dibajẹ, ati awọn ẹhin egungun - osteophytes - dagba pẹlu awọn egbegbe.
Ilọsoke ni ẹru lori ohun elo iṣan-ligamentous ti iṣan fa ibajẹ fibrous ti awọn tissu ati ifaragba si ọpọlọpọ awọn sprains ati omije. Nigba miiran isẹpo le "lọ" sinu ipo ti subluxation. Ni awọn ipele to ti ni ilọsiwaju, agbara mọto dinku ni kiakia, ati ankylosis egungun ndagba (fipo ti awọn oju-ọrun ti awọn egungun).
Awọn ipele ati awọn aami aisan
Deforming arthrosis ti awọn ejika isẹpo ndagba lairi ati ni ọpọlọpọ igba mu ki ara rẹ rilara lairotẹlẹ. Niwọn igba ti ko si awọn ohun elo ẹjẹ ati awọn opin nafu ninu kerekere, awọn aami aiṣan akọkọ han nikan nigbati ilana iṣan ti lọ kọja apapọ.
Irora jẹ ami ti o dara julọ ti arthrosis, ati irora ni o ni ibatan si iṣẹ ṣiṣe ti ara ati awọn ipo oju ojo. Nigbati ejika ba ni ipa, titẹ ati awọn irora irora waye, bakanna bi awọn irora ti o ni irọra ati irora ti o tan si iwaju ati ọwọ. Irora naa ṣe idiwọ fun ọ lati gbigbe ejika tabi apa rẹ, nitorinaa ibiti o ti gbe iṣipopada rẹ dinku pupọ.
Awọn aami aisan ti arthrosis ti isẹpo ejika ni:
- irora ti o pọ si nigba igbega tabi gbigbe apa pada;
- eti isalẹ ti kola tabi abẹfẹlẹ ejika jẹ irora ati ki o gbona si ifọwọkan;
- ejika dabi wiwu ati pupa;
- lile ati crunching nigba gbigbe.
Ifarabalẹ:Nigba miran o ṣoro lati ni oye ohun ti o dun gangan - igbonwo, ọwọ tabi gbogbo apa. Nitorina, ayẹwo akoko jẹ pataki pupọ lati pinnu awọn idi ti irora.
arthrosis ejika ndagba ni awọn ipele mẹta, pẹlu awọn aami aisan rẹ di diẹ sii. Ni akọkọ, aibalẹ nikan ati irora diẹ ni a rilara lẹhin iṣẹ ṣiṣe ti ara gigun. Ni ipo isinmi, ohun gbogbo kọja laisi itọpa.
Ni ipele akọkọ ti arthrosis, ibajẹ si awọn ohun elo kerekere jẹ eyiti ko ṣe pataki, ṣugbọn lori awọn egungun x-ray o le rii diẹ ninu idinku ti aaye apapọ, awọn ilana ti o yipada lati yika si elongated.
Ipele keji ni igbagbogbo n kede ararẹ pẹlu irora ti o tẹsiwaju, eyiti ko nigbagbogbo lọ paapaa ni isinmi. Gidigidi ati iṣipopada lopin n pọ si; o nira julọ lati gbe apa pada. Ni ipele yii, awọn alaisan nigbagbogbo n wa iranlọwọ iṣoogun, nitori awọn ifihan ti arthrosis dinku didara igbesi aye.
Ipo naa buru si nipasẹ otitọ pe, nitori irora, eniyan yago fun awọn agbeka ti ko wulo. Eyi nyorisi irẹwẹsi ati atrophy ti o tẹle ti awọn iṣan ti o yika apapọ. Awọn ami redio ti arthrosis ti ipele keji jẹ awọn abuku apapọ, awọn idagbasoke egungun ati idinku ti aaye interarticular.
Ifarabalẹ:ni ipele keji, arthrosis jẹ itọju diẹ sii ju ti ẹkẹta lọ, nigbati iṣẹ abẹ nikan le ṣe iranlọwọ.
Nigbati o ba nlọ si ipele kẹta, irora naa di alaigbagbọ ati pe o npa eniyan naa nigbagbogbo. Lati le mu ipo naa dinku, o ni lati mu ipo kan. Aisan irora ko da lori awọn agbeka mọ, ati pe apa oke ti apa padanu agbara lati ṣe eyikeyi iṣẹ.
Ipele ikẹhin ti arthrosis ejika ni idapọ ti awọn egungun ni apapọ - ankylosis egungun, ninu eyiti ejika duro ni gbigbe rara.
Awọn iwadii aisan
Ayẹwo ti oarthrosis ejika ni a ṣe da lori awọn ami wiwo ati awọn abajade redio. O tọ lati ṣe akiyesi pe biba awọn ami aisan ile-iwosan ko ni deede nigbagbogbo si ohun ti x-ray fihan. Sibẹsibẹ, diẹ ninu awọn ilana tun wa, nitorinaa ọpọlọpọ awọn ilana iwadii wa:
- Ipele 1- aaye apapọ le wa kanna tabi dín die-die, osteophytes wa ni dandan;
- Ipele 2- aaye interarticular ti dín, awọn idagbasoke egungun ti a sọ ni a ṣe akiyesi, awọn idibajẹ egungun ṣee ṣe;
- Ipele 3- aaye apapọ jẹ alaihan tabi ko si patapata, awọn osteophytes di pupọ ni iwọn, awọn egungun ti bajẹ pupọ ati sclerotic, eyiti o fa nipasẹ ilosoke ninu iwuwo egungun.
Ni ọpọlọpọ igba, x-ray gba laaye ayẹwo ti o gbẹkẹle lati ṣe. Nigbakuran, lati ṣe alaye rẹ, iwadi afikun (MRI, CT) tabi ijumọsọrọ pẹlu alamọja - orthopedist, endocrinologist, rheumatologist, bbl nilo.
Ifarabalẹ:arthrosis ti isẹpo ejika osi ni igba miiran pẹlu idamu pẹlu aisan inu ọkan tabi gout, niwon awọn aami aisan ti awọn aisan wọnyi ni diẹ ninu awọn afijq. Ti awọn itọkasi ba wa, awọn iwadii iyatọ ni a ṣe ati ECG kan, idanwo ẹjẹ biokemika ati coagulogram ni a fun ni aṣẹ.
Itọju
Itoju ti arthrosis ti isẹpo ejika le jẹ oogun ati iṣẹ abẹ. Itọju ailera Konsafetifu jẹ ifọkansi lati mu pada sisan ẹjẹ ni agbegbe ti o kan ati mimu-pada sipo awọn ohun elo kerekere; ibi-afẹde akọkọ ni lati yọkuro awọn aami aisan - irora ati igbona.
Fun gbogbo akoko itọju, o niyanju lati ṣe idinwo fifuye lori apapọ. Gbigbe awọn nkan ti o wuwo ati ṣiṣe loorekoore, awọn iṣipopada atunwi, bakanna bi gbigbe si ipo aimi, ipo aibikita fun awọn akoko pipẹ jẹ itẹwẹgba.
Lati ran alaisan lọwọ lati ijiya ti o ni nkan ṣe pẹlu irora, awọn oogun egboogi-iredodo ti kii-sitẹriọdu ti wa ni aṣẹ. Ilana iredodo ti o wa ninu arthrosis jẹ idi nipasẹ awọn idagbasoke egungun, eyiti o ṣe ipalara fun awọn awọ asọ periarticular ati siwaju sii irẹwẹsi kerekere.
Gbigba awọn oogun lati ọdọ ẹgbẹ NSAID kii ṣe iranlọwọ nikan lati yọkuro awọn aami aiṣan irora, ṣugbọn tun fọ pq ti ifarabalẹ iredodo. Ti o ba jẹ dandan, awọn isinmi iṣan ati awọn tabulẹti sedative ti wa ni afikun ni aṣẹ lati sinmi awọn iṣan.
Awọn oogun egboogi-iredodo ti kii-sitẹriọdu ni a lo nigbagbogbo lati mu irora ati igbona kuro. Awọn oogun wọnyi ni a fun ni kii ṣe ni fọọmu tabulẹti nikan, ṣugbọn tun ni irisi awọn abẹrẹ intramuscular ati awọn suppositories rectal. Itọju jẹ imunadoko ni imunadoko nipasẹ awọn aṣoju agbegbe - awọn ikunra, awọn gels ati awọn ipara.
Aṣayan iwọn lilo oogun ati ilana iwọn lilo ni a ṣe ni ọkọọkan, da lori bi o ti buruju ti awọn ami aisan, ipele ti arun na ati niwaju awọn rudurudu eto. Pẹlu idagbasoke ti synovitis ifaseyin, intra-articular punctures ni a ṣe pẹlu fifa omi ti o ṣajọpọ ati iṣakoso atẹle ti awọn corticosteroids.
Ifarabalẹ:Nọmba ti o pọ julọ ti awọn abẹrẹ homonu sinu iho apapọ jẹ awọn akoko 4 ni ọdun kan! Awọn abẹrẹ loorekoore ni ipa buburu lori kerekere ati irẹwẹsi ohun elo ligamentous-tendon, eyiti o yori si "laisi" ti apapọ.
Fun irora nla ti o tẹle arthrosis ti o lagbara, awọn analgesics opioid le ṣe ilana. Lati mu ẹnu-ọna irora pọ si, awọn oogun ni a maa n lo ti o pin lati awọn ile elegbogi ni muna ni ibamu si iwe ilana dokita kan.
Chondroprotectors
Mimu-pada sipo ẹran ara kerekere ati fifalẹ iparun rẹ siwaju jẹ ibi-afẹde akọkọ ti itọju ailera arthrosis. Chondroprotectors ṣaṣeyọri ni aṣeyọri pẹlu rẹ, ṣugbọn nikan nigbati arun na ko ti lọ jinna pupọ. O jẹ dandan lati tọju arthrosis pẹlu awọn atunṣe wọnyi fun ọpọlọpọ awọn osu ati nigbakan awọn ọdun.
Awọn eroja ti nṣiṣe lọwọ ti chondroprotectors jẹ sulfate chondroitin ati glucosamine, eyiti o jẹ awọn afọwọṣe ti awọn eroja igbekalẹ ti awọn ohun elo kerekere. Lati da ilana iparun duro, ṣe idiwọ iredodo ati mu iṣelọpọ ti hyaluronic acid ṣiṣẹ, awọn abẹrẹ intraarticular ni a ṣe.
O jẹ awọn abẹrẹ ti o pese ipa ti o pọju laarin igba diẹ. Ni afikun, ilana ti awọn abẹrẹ itọju jẹ ki o dinku iwọn lilo awọn oogun lati ẹgbẹ NSAID.
Hyaluronic acid jẹ apakan ti ito synovial ati pe o jẹ iduro fun iki rẹ, eyiti o fun laaye awọn egungun lati yọ laisiyonu lakoko awọn gbigbe. Pẹlu osteoarthritis, ifọkansi hyaluron ninu ito apapọ ti dinku ni pataki, nitorinaa awọn abẹrẹ intraarticular pẹlu hyaluronic acid ni a fun ni aṣẹ.
Awọn atunṣe agbegbe
Ninu itọju ailera ti arthrosis, awọn aṣoju agbegbe ti wa ni lilo pupọ, eyiti o le mu ki o yara imularada ati ki o ṣe idiwọ ijakadi. Loni ni awọn ile elegbogi ọpọlọpọ awọn oogun oriṣiriṣi wa ti o ṣe iranlọwọ lati yọ irora ati igbona kuro. Wọn ni egboogi-iredodo, analgesic, imorusi ati awọn ipa chondroprotective.
Onisegun nikan le pinnu bi ati pẹlu kini lati ṣe itọju arthrosis ni alaisan kan pato.
Awọn aṣoju ti o wa loke ni oyè egboogi-iredodo ati ipa analgesic. Lara awọn ọja ti o ni ipa imorusi, awọn ikunra pẹlu majele oyin, jade capsicum, levomenthol, ati capsaicin ni a le ṣe akiyesi. Chondroprotectors tun le ṣe ilana ni irisi awọn ikunra.
Iṣẹ abẹ
Itọkasi fun iṣẹ abẹ apapọ jẹ ailagbara ti awọn ilana Konsafetifu ati iparun lapapọ ti kerekere articular. O tọ lati ṣe akiyesi pe rirọpo radical ti isẹpo ejika ni o ṣọwọn nilo pupọ, ni idakeji si endoprosthetics ti awọn isẹpo ti awọn opin isalẹ.
Idawọle iṣẹ abẹ ni a ṣe julọ nigbagbogbo fun arthrosis lẹhin-ti ewu nla. Lẹhin fifọ, awọn egungun le ma ṣe iwosan daradara, eyiti o nyorisi iparun ninu kerekere ati iyipada ninu apẹrẹ awọn egungun. Pẹlu ori ti o bajẹ ti humerus, endoprosthetics jẹ ọna kan ṣoṣo lati mu pada iṣẹ ti apapọ pada.
Orisirisi awọn iṣẹ abẹ ejika lo wa:
- riserfacing (awọn kerekere nikan ni a yọ kuro, ni aaye rẹ ti fi sori ẹrọ prosthesis atọwọda);
- unipolar endoprosthetics (hemiarthroplasty) - boya ori humerus tabi scapula articular ti rọpo pẹlu prosthesis;
- pipe apapọ rirọpo.
Arthrosis jẹ arun onibaje ti o tẹsiwaju ni imurasilẹ. Sibẹsibẹ, nọmba awọn ọna idena wa lati ṣe iranlọwọ fa fifalẹ ilana ilana pathological. Ipo akọkọ fun itọju ailera aṣeyọri jẹ ijọba onírẹlẹ ti iṣẹ ṣiṣe ti ara. Eyi ko tumọ si idaduro iṣipopada pipe, ṣugbọn gigun ati awọn adaṣe agbara ti o lagbara jẹ ilodi patapata.
Ti o ba nilo lati ṣe iṣẹ ti ara, o nilo lati kọkọ na isan isẹpo nipa ṣiṣe ọpọlọpọ awọn agbeka ipin pẹlu awọn ejika rẹ. Ati pe lẹhinna gbe tabi gbe nkan ti o wuwo. Lakoko awọn akoko ijakadi, o dara lati fi iru awọn idanwo naa silẹ lapapọ. Ifarabalẹ ni pato yẹ ki o san si eyikeyi awọn ipalara ejika, kan si dokita kan lẹsẹkẹsẹ ki o gba itọju. Ni ilera!